آرامش

یکی از راه های درک زشتی دروغ و نجات از آن، اندیشه دربارۀ انگیزه‌ها و دلیل دروغ گفتن است.

علت دروغ در احادیث، چند مورد است:

1- احساس ذلّت درونی

یعنی شخص وقتی قابلیت خود را نشناخته و می‌خواهد 

شخصیتی ساختگی، تحویل اطرافیان بدهد، به دروغ متوسل می‌شود.

پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید: لا يَكذِبُ الكاذِبُ إلاّ مِن مَهانَةِ نَفسِهِ علَيهِ؛ دروغگو، دروغ نمی‌گوید؛ مگر به خاطر خواری و ذلّت باطنی.

منبع :کنز العمّال، 8231

و به همین دلیل علی(ع) می‌فرماید:

این علّت دروغ: یکی از بدترین دلیل‌هاست.

زیرا فرد دروغگو خیال می‌کند با دروغ می‌توان پوششی برای کمبودها قرار دهد. راه به دست آوردن عزّت، همان راستی، کسب دانش و پاکی است. اصلاً همۀ باید بدانیم خداوند درون هرکس استعداد و سرمایۀ خاصی گذاشته که می‌توان آن را کشف کرد و عزیز شد و نیازی به دروغ نیست.

2- عادت به دروغ

3- ترس

4- علاقه به مال و وابستگی‌ها

5- حسد

6- خشم

منبع :راهکارهای دوری از گناه سلسله مباحث دروغ، نوشته عزیزالله حیدری