گمان ستمکاری...
حضرت امیرالمؤمنین علی علیهالسلام
و إِنْ ظَنَّتِ الرَّعِيَّةُ بِکَ حَيْفاً فَأَصْحِرْ لَهُمْ بِعُذْرِکَ وَ اعْدِلْ عَنْکَ ظُنُونَهُمْ بِإِصْحَارِکَ فَإِنَّ فِي ذَلِکَ رِيَاضَةً مِنْکَ لِنَفْسِکَ وَ رِفْقاً بِرَعِيَّتِکَ وَ…
هرگاه مردم (بهدرست یا غلط) بر تو گمان ستمکارى داشتند، آشکارا عذرت را برایشان توضیح بده و با شفافیت و روشنگری ذهنیت آنان را اصلاح کن؛ چراکه این پاسخگو بودن، نفس تو را تربیت و رام میکند و سبب مهربانى و نرمى با مردم میشود.
نهجالبلاغه/ نامه۵۳
گفت گوی حضرت موسی (ع) با خداوند در مورد شب های قدر
« حضرت موسی (ع) گفت: «الهی من قرب تو را می خواهم.» فرمود: «قرب من از برای کسی است که بیدار باشد در شب قدر.»
گفت: «الهی رحمت تو را می خواهم.» فرمود: «رحمت من برای کسی است که رحم کند فقرا را در شب قدر.»
گفت: «خدایا من گذشتن از صراط را می خواهم.» فرمود: «این برای کسی است که تصدّق کند به صدقه ای در شب قدر.»
گفت: «خدایا از درخت های بهشت و میوه های آن می خواهم.» فرمود: «این برای کسی است که تسبیح کند به تسبیحه ای در شب قدر.»
گفت: «خدایا نجات می خواهم.» فرمود: «نجات از آتش؟» گفت: «آری.» فرمود: «این برای کسی است که استغفار کند در شب قدر.»
گفت: «خدایا رضای تو را می خواهم.»
فرمود: «خشنودی من از برای کسی است که دو رکعت نماز بخواند در شب قدر.»
آداب الصلاه امام خمینی (ره)، ص: 333 و 334
شهید مطهری (ره)
اساساً برنامه ی ماه مبارك رمضان برنامه ی انسان سازی است كه انسانهای معیوب در این ماه خود را تبدیل به انسانهای سالم، و انسانهای سالم خود را تبدیل به انسانهای كامل كنند. برنامه ی ماه مبارك رمضان برنامه ی تزكیه ی نفس است، برنامه ی اصلاح معایب و رفع نواقص است، برنامه ی تسلط عقل و ایمان و اراده بر شهوات نفسانی است، برنامه ی دعاست، برنامه ی پرستش حق است، برنامه ی پرواز به سوی خداست، برنامه ی ترقی دادن روح است، برنامه ی رقاء دادن روح است.
اگر بنا باشد كه ماه مبارك بیاید و انسان سی روز گرسنگی و تشنگی و بی خوابی بكشد و مثلاً شبها تا دیروقت بیدار باشد و به این مجلس و آن مجلس برود، و بعد هم عید فطر بیاید و با روز آخر شعبان یك ذره هم فرق نكرده باشد، چنین روزه ای برای انسان اثر ندارد. اسلام كه نمی خواهد مردم بی جهت دهانشان را ببندند، بلكه با روزه گرفتن قرار است كه انسانها اصلاح شوند.
منبع: مجموعه آثار شهید مطهری . ج26
خدا و آموزش حکمت به روزه دار
قال الله تعالی، يَا أَحْمَدُ إِنَّ الْعَبْدَ إِذَا أَجَاعَ بَطْنَهُ وَ حَفِظَ لِسَانَهُ عَلَّمْتُهُ الحِكْمَةَ وَ إِنْ كَانَ كَافِراً تَكُونُ حِكْمَتُهُ حُجَّةً عَلَيْهِ وَ وَبَالًا وَ إِنْ كَانَ مُؤْمِناً تَكُونُ حِكْمَتُهُ لَهُ نُوراً وَ بُرْهَاناً وَ شِفَاءً وَ رَحْمَةً فَيَعْلَمُ مَا لَمْ يَكُنْ يَعْلَمُ وَ يُبْصِرُ مَا لَمْ يَكُنْ يُبْصِرُ فَأَوَّلُ مَا أُبَصِّرُهُ عُيُوبُ نَفْسِهِ حَتَّى يَشْتَغِلَ عَنْ عُيُوبِ غَيْرِهِ وَ أُبَصِّرُهُ دَقَائِقَ الْعِلْمِ حَتَّى لَا يَدْخُلَ عَلَيْهِ الشَّيْطَان.
خداوند متعال به پیامبر اعظم «صلی الله علیه وآله» فرمود: ای احمد! بنده اگر به شکمش گرسنگی دهد و زبانش را حفظ کند به او حکمت می آموزم. اگر او کافر باشد حکمتش حجت بر ضد او خواهد بود و باری است بر او و اگر مؤمن باشد حکمتش برای او نور و برهان و شفاء و رحمت خواهد بود، پس آنچه را که نمی دانسته خواهد دانست و می بیند آنچه را که نمی دیده است، اولین چیزی که به او می نمایانم عیب های خودش هست تا اینکه مشغول به عیوب دیگران نشود و ظرافت های آگاهی را به او نشان می دهم تا اینکه شیطان بر او داخل نشود.
بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج74، ص: 29